Układ endokannabinoidowy organizmu człowieka
Zanim szczegółowo przyjrzymy się układowi endokannabinoidowemu, warto najpierw wyjaśnić, czym są kannabinoidy. Substancje te są farmakologicznie aktywnymi i psychoaktywnymi składnikami rośliny konopi (Cannabis indica i Cannabis sativa). Do chwili obecnej nauka odkryła ponad 126 różnych kannabinoidów. Wiele z nich nie zostało jeszcze wystarczająco zbadanych, aby poznać wszystkie ich skutki. Sprawa wygląda nieco inaczej w przypadku dwóch najbardziej znanych kannabinoidów, kannabidiolu (CBD) i tetrahydrokanabinolu (THC). CBD odkryto w 1940 r., a po raz pierwszy zsyntetyzowano chemicznie w 1963 r. W licznych badaniach wykazano działanie farmakologiczne. Z drugiej strony THC został zidentyfikowany w 1964 roku i podobnie jak CBD również wykazywał działanie farmakologiczne, choć znacznie mniejsze niż CBD. Kiedy te dwa główne składniki aktywne zostaną zastosowane razem, mogą się uzupełniać, tworząc tzw. efekt otoczenia, w którym ich działanie wzajemnie się wzmacnia.
Jak badania odkryły układ endokannabinoidowy
W 1992 roku zespół naukowców z Narodowego Instytutu Zdrowia Psychicznego w Bethesda w stanie Maryland odkrył układ endokannabinoidowy (ECS). Od tego czasu systematyczne badania nad konopiami indyjskimi i ich aktywnymi składnikami ogromnie się rozwinęły i ujawniły wiele nowych perspektyw zastosowań medycznych i terapeutycznych.
Zespół skupiony wokół Williama Devane’a, dr. Lumir Hanus i Raphael Mechoulam wiedzieli, że kannabinoidy wpływają na organizm ludzki. To z kolei oznaczało, że w organizmie musiał istnieć system rozpoznający kannabinoidy i do którego mogły się podłączyć. W związku z tym musiały istnieć własne cząsteczki organizmu dla tych receptorów. Naukowcy byli w stanie wykryć te cząsteczki niedługo później. Po ich odkryciu nadali cząsteczkom nazwę endokannabinoidy (endo to skrót od słowa endogenny oznaczający „wytwarzany przez organizm”). Można to też ująć prościej: organizm ludzki nie tylko reaguje na dostarczane mu z zewnątrz kannabinoidy, ale także wytwarza własne.
Chociaż wiele jest jeszcze nieodkrytych, jeden fakt jest pewny: układ endokannabinoidowy jest ważnym regulatorem układu odpornościowego i nerwowego i jest odpowiedzialny za wiele efektów psychologicznych, fizycznych i leczniczych, jakie produkty z konopi indyjskich wywołują w naszym organizmie. Do dziś w formie różnorodnych badań codziennie opracowywane są nowe formy stosowania produktów z konopi indyjskich.
Szczegółowo układ endokannabinoidowy
Układ endokannabinoidowy składa się z trzech podstawowych elementów:
- Endokannabinoidy
- Receptory kannabinoidowe
- Enzymy metaboliczne
Endokannabinoidy
Endokannabinoidy to cząsteczki wytwarzane przez sam organizm i zaskakująco bardzo podobne do roślinnych (lub fito)kannabinoidów THC i CBD pod względem struktury i składu chemicznego. Dwa najważniejsze endokannabinoidy to anandamid (pochodzący od sanskryckiego słowa „ananda” oznaczającego „błogość”) i 2-arachidonyloglicerol (w skrócie 2-AG). Są to cząsteczki podobne do tłuszczu. Są one produkowane przez nasz organizm wtedy, gdy ich potrzebuje.
Receptory kannabinoidowe
Jak już wspomniano, układ endokannabinoidowy jest częścią zarówno układu nerwowego, jak i odpornościowego. Odbiorcami impulsów elektrycznych w obu układach są receptory, składające się z naturalnych cząsteczek i odpowiadających im przekaźników sygnału, tzw. „przetworników sygnału wewnątrzkomórkowego”. Poniżej chcielibyśmy krótko opisać dwa najważniejsze receptory; CB1 i CB2.
Receptor kannabinoidowy CB 1 zlokalizowany jest na komórkach układu nerwowego, głównie w móżdżku. Receptor CB 2 odpowiada za układ odpornościowy, ale występuje także w komórkach odpowiedzialnych m.in. za tworzenie i rozpad kości.
Receptory CB1 znajdują się przede wszystkim w ośrodkach nerwowych, które kontrolują pamięć, regulację apetytu i głodu oraz przetwarzanie emocji. CB 2 osadza się na komórkach odpornościowych i zapewnia odpowiedź przeciwzapalną w przypadku ataku układu odpornościowego lub nerwowego. Badania zakładają, że receptory CB2 to: mają ogromne znaczenie dla układu odpornościowego i jego zdolności do reagowania na różne choroby.
Enzymy metaboliczne
Enzymy te pomagają rozkładać endokannabinoidy po zakończeniu ich zadania. Enzym FAAH odpowiada na przykład za rozkład anandamidu, a enzym MAGL odpowiada za 2-AG.
Dlaczego kannabinoidy roślinne wpływają na organizm
Kannabinoidy roślinne, takie jak THC i CBD, są tak podobne do endokannabinoidów, że podobnie jak kannabinoidy występujące w organizmie, przyłączają się do naszych receptorów i dlatego mogą wchodzić w interakcje z naszym organizmem. Działają w naszym organizmie na różne sposoby. Ich możliwe zastosowania są w coraz większym stopniu przedmiotem współczesnych badań. Jeśli masz dodatkowe pytania, skontaktuj się z nami.
